KO głodzi PIS

W przyszłym roku znaczące cięcia budżetowe dotkną kluczowe instytucje państwowe w Polsce. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (KRRiT), Krajowa Rada Sądownictwa (KRS) oraz Trybunał Konstytucyjny otrzymają znacznie mniej środków, niż pierwotnie zakładano. W piątek Sejm ma zatwierdzić budżet na 2024 rok, który obejmuje redukcję wydatków na instytucje postrzegane przez rządzącą większość jako mniej istotne lub pozostające w konflikcie z ich politycznymi założeniami.

Oszczędności rządu: komu najbardziej zabraknie?

Najbardziej dotkliwie budżetowe cięcia odczują:

KRRiT, której finansowanie zmniejszono o ponad połowę. Zamiast planowanych 101,5 miliona złotych, instytucja otrzyma jedynie 46 milionów, co oznacza redukcję o 55%.
KRS, która straci prawie jedną czwartą zaplanowanego budżetu. Zamiast 27,5 miliona złotych, do dyspozycji Rady będzie jedynie 21 milionów. Dodatkowo, z około 6,5 miliona złotych obciętych środków, większość pochodzi z diet członków Rady.
Trybunał Konstytucyjny, którego budżet zmniejszono o 17%. Z pierwotnie planowanych 65 milionów złotych, Sejm odjął niemal 11 milionów, w tym znaczną część przeznaczoną na wynagrodzenia sędziów.

„Święte krowy” na celowniku

Instytucje, które samodzielnie planują swoje budżety, określane w żargonie rządowym mianem „świętych krów”, w dużej mierze ucierpiały wskutek wprowadzonych cięć. W Polsce istnieje 14 takich jednostek, których plany finansowe Sejm może modyfikować poprzez odpowiednie poprawki. Tym razem jednak zmiany są nierównomierne, a kryteria wydają się nieodłącznie związane z politycznymi relacjami rządzących wobec tych organów.

Budżet Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) został zmniejszony o blisko 70 milionów złotych, jednak w stosunku do planowanych wydatków wynoszących ponad 650 milionów, oznacza to jedynie 10-procentową redukcję.

Najłagodniej potraktowano Kancelarię Sejmu, której budżet zmniejszono jedynie o 1,35% – w praktyce to najniższe cięcia spośród wszystkich analizowanych instytucji.

Średnia wartość cięć w budżetach 14 instytucji wynosi 11,35%. Decyzje budżetowe wyraźnie wskazują, które organy są priorytetem rządu, a które znalazły się w niełasce. Dla wielu z nich zmniejszenie finansowania oznacza ograniczenie działalności, co może wpłynąć na ich funkcjonowanie w 2024 roku.

Rządząca koalicja argumentuje, że cięcia są konieczne dla realizacji odpowiedzialnej polityki finansowej państwa. Krytycy jednak podkreślają, że mogą one osłabić niezależność instytucji kluczowych dla demokratycznego porządku i równowagi władz w Polsce.

źródło: rmf24.pl